Hieronder vindt u de uitgesproken tekst van Bram Bots namens
de fractie H&G tijdens de begrotingsbehandeling.
Betoog programmabegroting 2022
We zien het al aan de titel ‘koersvast met de toekomstvisie’ die eigenlijk koersvast met de concept-toekomstvisie zou moeten heten. Begrijpelijk natuurlijk want een begroting en beleid dienen altijd op de toekomst te worden geschreven.
Maar deze begroting is ten opzichte van de eerdere begrotingen toch een bijzonder moment: de laatste keer dat deze raad, voor de verkiezingen in maart volgend jaar, de begroting vaststelt. En voorzitter voor deze gelegenheid is het goed om ook kort terug uit te kijken.
De afgelopen jaren heeft dit college met veel inzet en ambitie gewerkt aan de uitwerking van het coalitieprogramma. En met succes: er is de afgelopen jaren een boel gerealiseerd. Om een aantal zaken te noemen, zonder uiteraard volledig te zijn:
- Start met het Masterplan centrum, herinrichting van de nieuwe Markt.
- Inzetten op regionale energiestrategie, starten met verduurzaming.
- Aanpakken van de riolering en wateroverlast .
- Het oppakken van het al jaren slepende dossier Eurocircuit.
- Diverse investeringen in sportaccommodaties.
- Verkeersmaatregelen Dommelen- Zuid, aanleg en opening van de Westparallel.
En ja deze investeringen in onze gemeente, in onze mensen hebben geld gekost. Investeringen die we konden doen omdat we het geld op ons spaarbankboekje daarvoor hadden.
Maar is dan alles gerealiseerd, en ging alles volgens planning? Nee, er zijn ook een aantal zaken die niet liepen zoals gedacht.
- Zo kregen we te maken met de coronacrises, die de wereld op haar kop zette, die vroeg om ad hoc beslissingen en zorgde voor verwarring, ontwrichting en voor onzekerheid.
- Maar zijn er ook een aantal wensen niet gerealiseerd, hier kom ik ook nog op terug.
Hoe kijkt H&G aan tegen de voorliggende begroting? Voor onze fractie is het dit laatste begrotingsjaar van belang om een financieel gezonde erfenis door te geven. Geen grote extra uitgaven, geen grote claims leggen op de algemene reserve of de financiële bandbreedte, maar ook ruimte laten om de komende raad maximaal in positie te brengen om de prioriteiten aan te geven. Dit willen we doen middels een sluitende begroting en een sluitend meerjarenperspectief. Echter, we willen wel op een aantal zaken bijsturen en hebben daarom een aantal voorstellen voorbereid.
Financiën
Kijken we naar de financiën dan zien we een positief beeld voor de komende jaren. Door de positieve doorrekening van de septembercirculaire zien we dat Valkenswaard eindelijk krijgt waar het recht op heeft. De extra uitkering als gevolg van de uitgaven van o.a. jeugdzorg die we de laatste jaren uit onze algemene reserve hebben moeten halen zijn eindelijk door het Rijk gecompenseerd.
Daarnaast zien we dat de algemene reserve weer wordt aangesterkt de komende jaren, zelfs tot rond de 7 miljoen rond 2025. Samen met onze bestemmingsreserves en voorzieningen (ook 30 miljoen) zijn we dus financieel meer dan gezond.
Kijken we naar de financiële lasten voor onze inwoners dan is voor H&G het uitgangspunt altijd geweest om de totale lasten voor onze inwoners niet meer te laten stijgen dan noodzakelijk. In het collegeprogramma heeft het college zelfs opgenomen dat het streeft naar een beheerste ontwikkeling van de lokale lasten, waarbij de toename jaarlijks niet meer is dan de prijsindex. Gezien de totale belastingdrukstijging van 3,3% die in deze begroting wordt voorgesteld en de financiële ruimte in de bandbreedte wil onze fractie voor 2022 dan ook afzien van de indexering van de OZB. We hebben hiervoor een amendement opgesteld.
Onderwijs
Het afgelopen jaar hebben we flinke stappen gemaakt op het gebied van onderwijs. Dat is belangrijk als we ons willen richten op het behoud en aantrekken van jongeren en jonge gezinnen. Tot onze vreugde hebben we de basisschool voor Borkel en Schaft weten te behouden. Dit door inzet van vooral het Dorpsinitiatief, de schoolorganisatie en het college. In Dommelen zijn bij de Martinusschool twee extra lokalen geplaatst zodat ook hier de extra aanwas vanuit de schitterende wijk Lage Heide kon worden opgevangen.
Toch blijven we als H&G hameren op de actualisatie van het IHP, zodat we meer zicht en grip op de behoeften voor de komende jaren krijgen maar ook op de investeringen die dat vragen. Vandaar dat onze fractie het geactualiseerde IHP graag door de raad wil laten vaststellen, en dat voor de nota kaders van volgend jaar. Daarnaast valt het ons op dat er 4,5 miljoen euro in de begroting is opgenomen voor de Pionier, gezien het grote budget en de actualisatie van het IHP, willen we dit bedrag dan ook niet-mandateren aan het college. Tot slot verdient de locatie Smelen bijzondere aandacht. Niet alleen vanwege de school die hier gevestigd is, maar vooral ook in relatie met de ontwikkeling van rollerhal de Dennenberg. Al eerder heeft H&G zich uitgesproken voor behoud van de vereniging met een passende accommodatie. Door de kans te pakken om het gebied met school en rollerhal te ontwikkelen liggen er kansen om beide te behouden.
Ook dit is verwoord in een amendement dat onze collega’s van CDA mee indienen.
Sociaal Domein
Het sociaal domein neemt een bijzondere plek in. In onze begroting zien we dat het veruit de grootste kostenpost is met ruim 36 miljoen euro. Maar daarnaast, en dat is nog veel belangrijker, gaat het om de zorg en ondersteuning van mensen. Vaak juist de kwetsbare mensen.
Een belangrijk punt dat onze fractie hier naar voren wil brengen is de huishoudelijke hulp. Met de invoering van het zgn. abonnementstarief is de voorziening voor iedereen met een indicatie toegankelijk. Hoewel het plan al omstreden was voor de invoering ervan is het er toch gekomen. Iedereen, ongeacht wat hij of zij aan inkomen heeft, kan na indicering aanspraak maken op deze hulp voor een zeer laag, gesubsidieerd tarief. Het gevolg: een hausse aan nieuwe aanmeldingen, wachtlijsten bij gemeenten en het gevaar dat de mensen die het echt nodig hebben en het niet kunnen betalen lang moeten wachten op zorg. Natuurlijk, het is de landelijke overheid die ons hier mee heeft opgescheept, maar wij zullen lokaal iets moeten met de flinke wachtlijsten. Een creatieve oplossing en een lobby richting het Rijk en VNG om de landelijke overheid te bewegen tot actie. We hebben hiervoor een motie voorbereid.
Daarnaast is door de gemeente Valkenswaard het onderscheid tussen huishoudelijke hulp 1 en 2, waarin de kwetsbare mensen zich bevinden die geen eigen regie kunnen voeren, afgeschaft. Hoewel de mensen die uit de huishoudelijke hulp 2 komen opnieuw worden onderzocht en geïndiceerd dient hun zorg wat ons betreft gegarandeerd te blijven. We roepen het college via een motie dan ook op om hier invulling aan te geven.
Bereikbaarheid
Dit jaar hebben we als Valkenswaard een belangrijke stap gezet met de opening van de Westparallel. Hoewel we hopen dat deze nieuwe verbinding het doorgaande vrachtverkeer uit ons centrum weert, zijn we als H&G ook kritisch op de verkeersmaatregelen die bij de eerdere afspraken hoorden: het uitvoeren van de verkeersmaatregelen Dommelen-Zuid, om te voorkomen dat er verkeersoverlast ontstaat.
Daarnaast willen we als gemeente aantrekkelijk zijn en blijven voor bezoekers maar ook voor onze eigen inwoners. De bereikbaarheid van het centrum is een belangrijk aandachtspunt, zeker nu er letterlijk flink aan de weg wordt getimmerd.
Van groot belang voor de bereikbaarheid en aantrekkelijkheid van ons centrum is het parkeren. Het voorstel dat H&G samen met het CDA heeft ingediend om op basis van een rapport het parkeerbeleid vorm te geven en ons een plan van aanpak met financiële consequenties te presenteren is er nog steeds niet gekomen: in plaats hiervan heeft het college de parkeervisie op de lange baan geschoven en verknoopt met het mobiliteitsplan.
Voorzitter wat ons betreft gaat het college de opdracht uitvoeren zoals deze is bedoeld: het in beeld brengen van de financiële gevolgen op basis van de stip naar gratis parkeren en de knelpunten die er nu leven actief op te pakken.
De verknoping van de parkeervisie met de mobiliteitsvisie dient wat ons betreft zo snel mogelijk te worden losgelaten.
Daarnaast streven wij als H&G al jaren naar meer vrij parkeren. Het voorstel van het college om de parkeertarieven te verhogen (met respectievelijk 2%) zullen we niet steunen. Nog los van het principiële punt levert de te verwachten opbrengst maar weinig op en zal het tevens geld kosten om het te implementeren. Zonde van het gemeenschapsgeld!
Wonen
Een van onze speerpunten uit de toekomstvisie is het bouwen voor jongeren en jonge gezinnen. De afgelopen jaren heeft het college ingezet op het bouwen van flink wat woningen door onder andere het verder ontwikkelen van Lage Heide en een groot aantal inbreidingsplannen.
Ook voor dit jaar en de komende jaren staan er nog een aantal ontwikkelingen op stapel: de amundsenstraat, Barentszstraat, maar bijvoorbeeld ook de actualisatie van het bestemmingsplan buitengebied.
We zullen de komende jaren onze prioriteiten moeten stellen. Bouwen we alleen voor jongeren en jonge gezinnen, of gaan we ook meer inzetten op het bouwen voor ouderen met een zorgbehoefte? Om deze strategische keuzen voor de toekomst te maken is de actualisatie van de woonvisie belangrijk.
Sport
De afgelopen jaren hebben we veel in de sport geïnvesteerd. De aanpassing van kleedlokalen bij voetbalvereniging Dommelen, en recent nog de accommodatie van rugbyclub The Vets zijn voorbeelden. Voor ons als H&G is het faciliteren en stimuleren van sport en verenigingen belangrijk. In dat kader willen we in deze begroting ook de renovatie van de wielerbaan van TWC de Kempen meenemen, waar de wielerbaan momenteel in een zeer slechte staat verkeerd. Gelukkig kunnen we als raad deze investering dekken uit al bestaande budgetten.
Daarnaast willen we als stimulering van kleine verenigingen middels een motie oproepen om het makkelijker te maken om kleine subsidies tot 500 euro aan te vragen. Juist in een tijd waar door corona veel sociale activiteiten zijn weggevallen of belemmerd is de stimulering en facilitering van verenigingen ontzettend belangrijk.
Tot slot willen we middels een amendement de ruimte bieden voor het inmiddels bekende skateinitiatief.
De programmabegroting staat in het teken van de toekomst en de toekomstvisie, en de jeugd heeft deze toekomst. Als wij echt aan de toekomst willen bouwen als gemeente dienen we jongeren betrokken te houden bij de politiek en samenleving. En dat kunnen we doen door initiatieven en ideeën te stimuleren, zeker als ze van jongeren zelf komen. De jongeren van het skate-initiatief hebben verantwoordelijkheid genomen, en hebben een uitgewerkt plan gemaakt. Nu zijn wij aan zet om de eerder gedane belofte gestand te doen en de hiervoor beschikbare middelen alvast op te nemen. We hebben hiervoor een amendement opgesteld.
Voorzitter,
Terug naar Als we niet weten naar welke haven we koers zetten, is geen enkele wind gunstig. Hoewel de wind de afgelopen vier jaar van verschillende kanten gekomen is, waarin we soms de wind van voren hebben gekregen en soms de wind in de rug, hebben we de haven altijd in zicht gehad: Onze gemeente, de dorpskernen Valkenswaard, Dommelen en Borkel en Schaft en natuurlijk de gemeenschap, de mensen waar we het voor doen. En hoewel naar de toekomst kijken belangrijk is, geldt ook het nu. Want zoals een ander wijs man ooit zei: De toekomst hangt af van wat je nu aan het doen bent.
Bram Bots
Fractievoorzitter H&G
Vaste subsidie voor kleine verenigingen.
Gelukkig kent Valkenswaard een rijk verenigingsleven. Wij hebben wat dit betreft in Valkenswaard goud in handen. Maar het verenigingsleven staat wel onder zware druk.
De problemen zijn veelzijdig. Te weinig bestuursleden, te weinig centen en ook
(in sommige gevallen) ook nog een zoektocht naar passende accommodatie.
Ik ben dit jaar door o.a. de op handen zijnde sluiting van de Mariakerk, in contact gekomen met diverse clubjes zoals de toneelvereniging, de duivenclub en een bridgeclub.
Allemaal herkennen ze de genoemde problemen.
En ja, dan wil je graag in aanmerking komen voor een kleine tegemoetkoming van de Gemeente. Maar dat brengt een enorme administratieve last met zich mee. Vermoeiend en tijdrovend.
H&G is van mening dat wanneer een vereniging een bestuur heeft bestaande uit voorzitter, secretaris, penningmeester én ingeschreven staat bij de K.v.K. en tevens een banksaldo kan overleggen wat de noodzakelijke reservering niet overstijgt, dat er dan een kleine (subsidie)bijdrage van € 500,00. beschikbaar gesteld kan worden. Een kleine investering voor de begroting maar je bespaart een hoop administratieve rompslomp voor de verenigingen en een hoop ambtelijke uren die we elders kunnen inzetten.
KLIK hier voor de motie!e aanvraag in!
GSM: 06 29 06 47 46
Bij de begrotingsbehandeling is donderdag door de gemeenteraad
besloten om de wielerbaan van TWC de Kempen bij het eurocircuit
versneld te voorzien van een nieuwe asfalt laag.
De fractie van H&G nam hiertoe het initiatief door een amendement in te dienen waarin werd voorgesteld om de wielerbaan in 2022 een ingrijpende onderhoudsbeurt te geven en dit te financieren uit bestaande budgetten.
Onder meer door de realisatie van de fietstunnel onder de nieuwe N69 blijft er geld over van het bedrag wat begroot was voor groot onderhoud aan asfalt van de Mgr. Smetsstraat.
Al jaren maken zowel senioren als juniorenleden van TWC de Kempen gebruik van het trainingsparcours. De conditie van het asfalt werd echter slechter en slechter,
waardoor het veilig kunnen gebruik maken van de wielerbaan in het gedrang kwam.
Er zijn scheuren ontstaan in het asfalt en op veel plaatsen vertoond de wielerbaan
bulten en kuilen.
Voor de fractie van H&G was duidelijk dat deze situatie niet meer met klein onderhoud of
kleine reparaties was op te lossen en dat het geplande onderhoud aan de wierbaan in 2025
te ver in de toekomst ligt.
Door het aannemen van het amendement van H&G wordt de aanpak van de wielerbaan naar voren gehaald en al in 2022 uitgevoerd en krijgt de wiersport in Valkenswaard weer een kwalitatief goed trainingsparcours!
Wij wensen bestuur en leden van TWC de Kempen veel wielerplezier toe met het gebruik
van de vernieuwde baan.
Wout Verhoeven
Tijdens de begrotingsbehandeling zijn er veel woorden gesproken over het Sociaal Domein. En dat is logisch want het Sociaal Domein vormt de grootste post op onze begroting, nagenoeg de helft. En dan zijn er de problemen van de open-eindregelingen zoals jeugdzorg en huishoudelijke hulp. Die hebben ons heel veel geld gekost, meer dan we konden betalen. Het Rijk heeft onlangs voor deze posten onze gemeente terecht een groot bedrag terugbetaald. Daardoor kan de begroting weer in balans zijn.
Ik heb in de begrotingsvergadering aandacht gevraagd voor twee aspecten in de WMO, waarover wij ons echt zorgen maken. Ik licht ze hieronder toe en u kunt de ingediende moties ook lezen.
Huishoudelijke hulp.
Huishoudelijke hulp (hh1). Jarenlang rustig verlopen en betaalbaar geweest en gebleven. Een voorziening voor die mensen die om welke reden dan ook, zelf niet in staat zijn deze hulp in te richten en/of te bekostigen. De WMO, ingevoerd in 2015, voorzag hier in. In januari 2020 werd het zgn. abonnementstarief WMO ingevoerd. Het plan was al omstreden voor de invoering ervan omdat men wel problemen zag aankomen. Maar goed het kwam er toch. Voor €19,00 per maand kon je als WMO-klant in deze hulpverlening (laten) voorzien. En dat gold vanaf dat moment van invoering voor iedereen die een indicatie voor huishoudelijke hulp kreeg. Ergo iedereen, wat hij of zij ook aan inkomen heeft of maandelijks ontvangt, mag na indicering aanspraak maken op deze hulp voor dit ongelooflijk lage bedrag van €19,00 per maand. Dat terwijl de hulp op de zwarte markt al €15,= per uur kost en via de zorgaanbieder €24,75 per uur. Tel uit het verschil als je voor €19,00 genoeg hulp krijgt voor een basaal schoon en leefbaar huis en dat per maand. Daar zitten altijd vier weken in! Dat is voor niks dus.
Hieraan gaan gemeenten te gronde. Wie kan de hausse aan nieuwe meldingen in de gemeente nog aan? Ten eerste qua verwerking en daarna qua bekostiging? In Nederland klagen veel gemeenten terecht over deze onverkwikkelijke en wurgende problematiek. Een problematiek waar de wetgeving van dit land ons mee opzadelt.
De volledig doorgeschoten neo-liberalisering van ons land brengt gemeenten aan de bedelstaf, figuurlijk gesproken. Want natuurlijk is het logisch om als gemeente alleen die mensen te hulp te schieten met slechts een prijs van €19,00 per maand waar men zelf niet in staat is dit te bekostigen. We denken dan aan de mensen tot bv. 130% van het bijstandsniveau of elke andere vergelijkbare regeling. Maar dat dit geld voor hen bedoeld, nu mag worden opgesoupeerd door mensen die het zelf kunnen betalen, tart onze verbeelding. Dit moet stoppen. Daartoe dient H&G een motie in.
(Klik hier voor motie huishoudelijke hulp)
Die was bedoeld voor mensen die niet alleen de hulp nodig hadden om een schoon en leefbaar huis te hebben maar die meer ondersteuning behoefden. Dit b.v. om beter de regie te kunnen voeren over het eigen leven of medicatiebegeleiding enz.
Op de laatste kwartaalbijeenkomst Sociaal Domein hebben wij hierover gesproken. toen bleek dat deze vorm van hulpverlening afgeschaft was. De raad was hiervan niet in kennis gesteld bij ons weten. Uiteindelijk blijkt nu dat alle mensen in de HH2 geherindiceerd worden en de meesten (nu is al 55% onderzocht) blijken weer voor de plushulp in aanmerking te komen …(!?) Van de resterende 45% wordt eigenlijk niet veel anders verwacht na onderzoek.
Dit roept vragen op. Al moeten we bij beëindiging van de contracten formeel opnieuw indiceren, wat heeft het voor zin om aan te kondigen dat de plushulp verdwijnt terwijl iedereen weet dat die voor een bepaalde groep mensen niet zal verdwijnen omdat het domweg niet gaat zonder. Zouden al die mensen ooit een te zware indicatie gekregen hebben voor hun HH2? Wel nee. Of leggen we nu in 2021 andere maatstaven aan? Welnee. Dit is echt een heel vreemde vertoning geworden, waar H&G absoluut niet gelukkig mee is. Veel onrust gewekt, veel tijd en geld geïnvesteerd voor een onderzoek waar we de uitkomst nagenoeg helemaal van wisten. Dat mag zo echt niet (meer) gebeuren. Wij zullen dan ook een motie indienen t.b.v. alle (voormalige) HH2 afnemers.
Susanne Peeters.