Op maandag 27 oktober mocht ik samen met Henk van Mierlo en Evert Brom stilstaan bij de terugplaatsing van de eerste steen van de voormalige Jozefkerk aan de Willibrorduslaan. 

Als wethouder erfgoed en monumenten vind ik het belangrijk dat we ons cultureel erfgoed koesteren, en ik ben daarom ook trots dat we samen met collega’s , vrijwilligers, betrokken inwoners en organisaties zoals Weerderheem en de Erfgoedcommissie de afgelopen jaren hebben ingezet op het behoud van beeldbepalende elementen in Valkenswaard, het behoud van monumenten,  maar ook het vertellen en levend maken van onze historie zoals de Canon van Valkenswaard, het terugbrengen van de dorpspomp en de schans van Weerde.

Voor mij lag de aanleiding van dit concrete project in de eerste week van mijn wethouderschap, in de zomer van 2022. Als kersvers wethouder monumenten maakte ik samen met Henk van Mierlo een bijna drie uur durende rondwandeling langs de belangrijkste monumenten, en kwamen we tenslotte uit bij de tuin van Evert Brom. 

Daar lag tot mijn verbazing en verrassing deze steen, de eerste steen van de Jozefkerk, die door Evert zorgvuldig was bewaard en onderhouden.  Daar in die achtertuin van Evert ontstond het idee om deze steen een plek te geven, het liefst daar waar de toren ooit stond, en nu drie jaar later is het zover.

Voor mij is deze plek en deze gebeurtenis ook persoonlijk erg bijzonder:

Hoewel ik geboren ben eind 1990, toen de kerk al gesloopt was, heeft de Jozefkerk van zeer jongs af aan een onderdeel gespeeld in mijn leven. Dat kwam door mijn opa: Ben van Beek. Hij woonde in de Haagstraat en was, samen met mijn oma Corrie, zeer betrokken bij de Jozefkerk: als o.a. parochiaan, bestuurslid en koster. Ik heb mijn religieuze interesse en bijzondere passie voor kerken en geschiedenis van mijn opa meegekregen en die koester ik nog altijd.  Al vroeg speelden de verhalen over de (verdwenen) kerken in Valkenswaard een rol. Verhalen die, zeker als het over de Jozefkerk ging, bij mijn opa veel emotie en verdriet opriepen.

Nu, zoveel jaren later realiseer ik me: een plek, waar je als persoon lief en leed hebt gedeeld, een plek die belangrijk was in religieus opzicht, maar waarschijnlijk ook in een stukje identiteit en vertrouwdheid, zo’n impact kan hebben, laat zien dat erfgoed, verhalen en betekenis ertoe doen. En of dat nu gaat om een afgebroken kerk, of een afgebroken industrieel gebouw waar een sigarenmaker zijn hele leven heeft gewerkt maakt niet uit. 

Natuurlijk kunnen we als gemeente en gemeenschap niet alles behouden, maar wat we wel kunnen is het verhaal doorvertellen en levend houden en met een tastbare herinnering een plek geven in onze gemeente. Dat is voor mij ook een motivatie om me in te blijven zetten voor het behoud van erfgoed.

Dank aan ieder die een bijdrage heeft geleverd aan dit project. Ik hoop dat deze plek een mooie herinnerings- en ontmoetingsplek mag zijn voor de buurt.

wethouder Bram Bots